TY - JOUR ID - 143698 TI - بازخوانی اعتبار سنجی اجماع مدرکی از منظر استاد آملی لاریجانی JO - فصلنامه پژوهش های اصولی JA - PR LA - fa SN - 2251-6808 AU - اخلاصی, مهدی AU - مجدآرا, علیرضا AD - پژوهشگر مرکز فقهی ائمه اطهار: و دانش آموخته درس خارج حوزه علمیه قم AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی. قم Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 8 IS - 27 SP - 31 EP - 42 KW - اجماع حدسی KW - اجماع تعبدی KW - اجماع مدرکی KW - محتمل بودن مستند KW - مورد ابتلا DO - N2 - اجماع به عنوان یکی از منابع استنباط احکام شرعی از موضوعاتی است که از زمان شکل‌گیری با چالش­های فراوانی همراه بوده است. از این رو، تلاش­های زیادی برای تصحیح و ضابطه­مند کردن آن صورت پذیرفته است. بر این اساس آنچه در نزد امامیه به عنوان مسئله­ای بنیادین در اعتبار سنجی اجماع قلمداد می‌شود، کاشفیت آن از رأی معصوم است که این امر تنها در صورت اتفاق فقیهان هم عصر با اصحاب ائمه قابل دست­یابی است، زیرا چنین اتفاقی، کاشف از مسلم بودن حکم بیان شده و ارتکازی بودن آن است. آنچه شایسته تحقیق است، چگونگی کشف نظر معصوم 7 از اتفاق فقیهان است، با بررسی متون دینی می­توان به آراء متفاوتی دست یافت به طوری که برخی تنها به اجماعاتی تکیه می­نمایند که تعبدی باشند و مواردی را که در آنها مدرک اجماع معلوم بوده و یا احتمال استناد به مدرک در آنها وجود دارد، از اعتبار ساقط می­دانند. عده­ای دیگر نیز با التفات به مسئله مدرکی بودن اجماع، همچنان از آن به عنوان عاملی در راستای استنباط احکام بهره برده­اند. در این میان برخی فقها همچون استاد آملی لاریجانی بر این باورند که نمی­توان از مدرکی بودن به عنوان عاملی انحصاری در اعتبار سنجی اجماع بهره برد، بلکه لازم است ابعاد مختلفی از اجماع مورد واکاوی قرارگیرد. از این رو خصوصیاتی همچون اتصال به زمان معصوم7، مورد ابتلا بودن، عقلائی بودن احتمال و در نهایت، کیفیت بیان حکم در لسان فقیهان، به عنوان عواملی تأثیر گذار در اعتبار سنجی اجماع مورد واکاوی و تبیین قرار گرفت. UR - https://www.juosul.ir/article_143698.html L1 - https://www.juosul.ir/article_143698_a6d79cff674bec750eb987a2584cd6d3.pdf ER -